بنیاتنانی ئایندەیەکی بەردەوام: کۆڕبەندی هەولێر ڕێگا بۆ خۆجێیبوون لە هەرێمی کوردستان خۆش دەکات
کۆبوونەوەی فرەلایەنە پەیوەندیدارەکان حکومەت، کۆمپانیا تایبەتەکانی ناوخۆیی و کۆمەڵگەی مەدەنی کۆدەکاتەوە بۆ بەهێزکردنی خاوەندارێتی ناوخۆیی و کەمکردنەوەی وابەستەیی نێودەوڵەتی بە یارمەتییە نێودەوڵەتییەکان
ڕۆژی 21ی تشرینی یەکەمی 2025، کۆڕبەندی "بەهێزکردنی هاوبەشی خۆجێیی و بەردەوامیی" لە هەولێر کۆبووەوە، کە هاوبەشە ناوخۆییەکان و کۆمپانیا تایبەتەکان و نوێنەرانی حکومەت و ڕێکخراوە ناحکومییە نێودەوڵەتییەکان و شاندە نێودەوڵەتییەکانی کۆکردەوە. کۆڕبەندەکە لێکۆڵینەوەی لەوە کرد کە چۆن هەوڵەکان، پارە و پڕۆژەکان بە ناوخۆییکردن دەتوانن ببنە هۆی خۆڕاگری و گەشەکردن و کاریگەریی بەردەوام لە سەرانسەری کۆمەڵگاکان لە هەرێمی کوردستانی عێراق (KRI).
چالاکییەکە لەلایەن CDO و Sparda ڕێکخرابوو، کە دوو ڕێکخراوی ناوخۆیین کە وەک هاوبەشی SPARK کاردەکەن لەژێر ستراتیژی خۆجێییکردنیدا لە چوارچێوەی پرۆگرامی NOCII، کە لەلایەن وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا پارەی بۆ دابینکراوە.
بانگەوازێکی یەکگرتوو بۆ خاوەندارێتی ناوخۆیی
لە وتارە سەرەکییەکانیاندا، خاتوو سیسکا دی ڤێڵد، سکرتێری دووەم لە کونسوڵخانەی گشتی شانشینی هۆڵەندا، کریستێل بولتمان، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای SPARK، و دکتۆر محەمەد کەلاری، بەڕێوەبەری گشتی لە وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستی، پەیامێکی یەکگرتوویان پێشکەش کرد: پشتیوانی نێودەوڵەتی وردە وردە کەم دەبێتەوە، بەمەش خاوەندارێتی ناوخۆیی پێویستە بۆ بەردەوامیی درێژخایەن و خۆشگوزەرانی. پێشکەوتنی ڕاستەقینە لە هەرێمی کوردستان، جەختیان لەوە کردەوە، تەنها لە ڕێگەی هاوبەشی بەهێز و خۆجێیکردن و سەرکردایەتی ناوخۆییەوە سەرهەڵدەدات.
"ڕێکخراوە ناحکومییە ناوخۆییەکان دەتوانن لە ڕێگەی هاوبەشی بەهێزتر و هاوکاری لەگەڵ کۆمپانیا تایبەتە ناوخۆییەکان و ڕێکخراوە ناحکومییەکانی دیکەدا بەسەر تەحەدای بچووککردنەوەی پارەدا زاڵ بن."
خاتوو سیسکا دی ڤێڵد، سکرتێری دووەم لە کونسوڵخانەی گشتی شانشینی هۆڵەندا وتی.
“پێویستە کەمبوونەوەی پارەی ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان لە هەرێمی کوردستان وەک دەرفەتێک بۆ پەرەپێدانی هاوکاریی بەهێزتر لە نێوان کۆمپانیا تایبەتە ناوخۆییەکان و ڕێکخراوە ناحکومییەکان سەیر بکەین”.
کریستێل بولتمان، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای سپارک زیادی کرد.
پیشاندانی توانای ناوخۆیی
لە کۆڕەکەدا نمایشی ئیلهامبەخش لەلایەن سپاردا و سی دی ئۆ پێشکەشکرا، دواتر گفتوگۆیەکی پانێڵ و دانیشتنی گفتوگۆی بیرکردنەوە وروژێنەر. ئەم بەشانە تیشکیان خستە سەر ئەوەی کە چۆن هاوکاری نێوان ئەکتەرە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان دەتوانێت تەحەددیاتەکان بگۆڕێت بۆ دەرفەت لە هەمان کاتدا خۆڕاگری و کاریگەری کۆمەڵایەتی لە سەرانسەری KRI بەهێز بکات.
"پانێڵەکە، بە نوێنەرایەتییە هەمەچەشنە باشەکانی لە کەرتە جیاوازەکانەوە، مامەڵەی لەگەڵ بابەتگەلێکی زۆر بنەڕەتیدا کرد کە یارمەتیدەر دەبن بۆ گواستنەوەیەکی نەرم و نیان بۆ ناوچەییکردن."
بەڕێز عەبدولسەلام مێدینی، بەڕێوەبەری پانێڵەکە وتی.
گفتوگۆی فرە لایەنە پەیوەندیدارەکان و دەرئەنجامە سەرەکییەکان
دانیشتنی گفتوگۆ بە تایبەتی بەنرخی سەلماند لە دامەزراندنی پەیوەندییە مانادارەکان لە سەرانسەری کەرتەکاندا. سپارک، سپاردا و سی دی ئۆ بە سەرکەوتوویی پەیوەندییەکانی نێوان بەرپرسانی حکومەت، نوێنەرانی بەخشەرەکان، ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و سەرکردەکانی کەرتی تایبەتیان ئاسان کرد بۆ گفتوگۆکردن لەسەر جێبەجێکردنی هاوبەشی دەستپێشخەرییە بەردەوامەکان و سەرکردایەتیکردنی ناوخۆیی. هەروەها چالاکییەکە وەک میکانیزمێکی فیدباک لەلایەن فرە لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە بۆ نوێنەرانی بەخشەرەکان کە ئامادەبوون.
مەکۆکە دەرفەتێکی تۆڕی نایابی بۆ سی دی ئۆ و سپاردا دروستکرد، فەزای متمانەپێکراوی بۆ بەشداربووان دامەزراند بۆ پەیوەندیکردن، ئاڵوگۆڕی بیرۆکە و پێکهێنانی هاوبەشی نوێ. ئەم ژینگەیە هاوکارییە ئەگەرییەکانی داهاتوو و دەستپێشخەرییە هاوبەشەکانی پەرەپێدا کە لە خودی چالاکییەکە زیاتر درێژدەبنەوە.
بەشداربووان بەشدارییان لە ئاڵوگۆڕی بەهێزی باشترین پراکتیزەکان، تەحەددیاتەکان و ڕێبازە داهێنەرەکان کرد بۆ باشترکردنی کاریگەری یارمەتییەکان و بەهێزکردنی ئەکتەرە ناوخۆییەکان. ئەم گفتوگۆیانە بوونە هۆی دەستنیشانکردنی هەنگاوە کردارییەکان و دەرفەتەکانی هاوبەشی کە دەتوانن خۆجێیبوون و بەردەوامیی لە پڕۆژە و بەرنامەکانی داهاتوودا لە سەرانسەری KRI بەرز بکەنەوە.
بەشداریکردنی کەرتی تایبەت و چوارچێوەی کۆمەڵایەتی کۆمەڵایەتی
بابەتێکی سەرەکی لە بەشداربووانی کەرتی تایبەتی ناوخۆییەوە سەریهەڵدا: پێویستی چوارچێوەیەکی ناوەندی بەرپرسیارێتی کۆمەڵایەتی کۆمپانیاکان (CSR) لە KRI. ئەوان سیستەمێکیان پێشنیار کرد کە ئەولەویەتەکانی حکومەت و شارەوانییەکان بە هاوکاری لەگەڵ ڕێکخراوە ناحکومییە ناوخۆییەکان و کۆمەڵگەی مەدەنی دامەزراون، لەگەڵ دەستپێشخەرییەکانی کۆمەڵایەتی کۆمەڵایەتی کە ڕەنگدانەوەی ئەم پێداویستییە دەستنیشانکراوانەن. پاشان کۆمپانیاکانی کەرتی تایبەت وەک هاوبەشی پشتیوانی سەرەکی لە پێشخستنی ئەم هەوڵە هەماهەنگانەدا کاردەکەن.
"ڕێکخراوە ناحکومییە ناوخۆییەکان، هەروەک ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان، توانای گەورەیان هەیە و توانای تەواویان هەیە بۆ جێبەجێکردنی پڕۆژە و بەرنامە کاریگەرەکان."
ئارام شاکرم، بەڕێوەبەری وڵات لە ڕێکخراوی نێودەوڵەتی ژنان بۆ ژنان ئاماژەی پێدا.
"ژووری بازرگانی هەمیشە پشتگیری لە دەستپێشخەرییە ناوخۆییەکان کردووە - نموونەیەکی گەورەی ئەمە لە کاتی شەڕی داعش و پەتای کۆڤید-19 بوو، کاتێک کۆمپانیاکان لە ڕێگەی ژوورەوە بەشدارییان لە هۆکارە فریاگوزارییەکان کردووە."
وتی بەڕێز ئۆمەر خدر بەڕێوەبەری پەیوەندییەکان و ڕاگەیاندن و ڕاوێژکاری باڵا لە ژووری بازرگانی هەولێر.
"هەروەها چەند کۆمپانیایەک بودجەی ساڵانەی گەورەیان هەیە کە لەڕێگەی دەستپێشخەرییە خێرخوازییە نابەرنامەییەکانەوە بۆ کۆمەڵگەی مەدەنی تەرخان دەکرێت."
ئاماژەی بەوەشکرد.
چاوەڕوانی پێشەوە
کۆڕبەندەکە بە بەڵێنی ڕوون لەلایەن هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە کۆتایی هات. بەشداربووان جەختیان لە ڕۆڵی ستراتیژی حکومەت کردەوە لە ئاسانکاری بۆ بەخشینەکانی کەرتی تایبەت، هاوکات نوێنەرانی کەرتی تایبەت ئامادەیی بەهێزیان دەربڕی بۆ بەشداریکردنی مانادار لە دۆزی کۆمەڵگەی مەدەنیدا.
تێڕوانینێکی گرنگ سەبارەت بە ڕێکخراوە ناحکومییە ناوخۆییەکان سەریهەڵدا: بەشداربووان ئەم ڕێکخراوانەیان وەک ئاسانکاری بنەڕەتی ناساند کە دەتوانن بەخشینەکانی کۆمپانیاکان سیستماتیکتر، کاراتر و هاوتەریبتر بکەن لەگەڵ پێداویستییەکانی کۆمەڵگا.
